“Tuoitrenews ơi, xin giúp em phân biệt khi nào dùng who và khi nào dùng whom vậy? Mấy đứa bạn của em cũng đang phân vân cách dùng của 2 từ này. Cho em hỏi cách dùng nào là sai trong 2 ví dụ sau vậy?

Who did you invite?

Who moved my chair?”

(Xì Tin Dâu, email: …dymyfriend@gmail.com)

Câu hỏi của bạn Xì Tin Dâu rất thú vị. Chúng tôi xin trả lời như sau:

Thật ra không phải chỉ có bạn Xì Tin Dâu mới cảm thấy phân vân không biết khi nào dùng who và khi nào dùng whom. Nhiều người vẫn cảm thấy bối rối trong việc xác định khi nào dùng who, khi nào dùng whom.

Trước hết chúng ta cần phải biết who và whom là 2 đại từ quan hệ (relative pronoun) dùng để thay thế cho danh từ đứng ngay trước nó. (Đọc thêm về relative pronoun tại đây và đây.)

This is the only student who scored an A on the test last week.

(Đây là sinh viên duy nhất đạt điểm A trong bài kiểm tra tuần rồi.)

My friend is asking me about the Greek girl whom we met at the party yesterday.

(Bạn tôi đang hỏi tôi về cô gái người Hi Lạp mà chúng tôi gặp tại bữa tiệc hôm qua.)

Theo nguyên tắc ngữ pháp truyền thống, who đứng ở vị trí chủ ngữ (subject) trong câu còn whom đứng ở vị trí tân ngữ hay còn gọi là túc từ (object) sau động từ hoặc sau giới từ (preposition) như trong các ví dụ sau:

Who broke the vase?

(Ai làm bể bình hoa vậy?)

Trong ví dụ này, who là chủ ngữ của động từ broke (dạng quá khứ đơn của break).

Whom do you think we should fire?

(Anh nghĩ chúng ta nên sa thải ai?)

Trong ví dụ này, whom là tân ngữ của động từ fire.

To whom do you wish to talk?

(Bạn muốn nói chuyện với ai?)

Trong ví dụ này, whom đứng sau giới từ to.

Đó là những nguyên tắc căn bản nhưng trong tiếng Anh thông dụng hiện nay, nhiều người đã chấp nhận việc dùng who ở vị trí tân ngữ nên 2 ví dụ mà bạn Xì Tin Dâu nêu ra ở trên đều đúng cả:

Who did you invite? (Who là tân ngữ của động từ invite)

(Anh đã mời ai vậy?)

Who moved my chair? (Who là chủ ngữ của động từ moved)

(Ai đã dời ghế của tôi đi?)

Các bạn cũng nên chú ý những ví dụ sau đây khi who và whom được sử dụng với tư cách là tân ngữ sau giới từ:

Who are you talking about?

Hoặc About whom are you talking?

(Bạn đang nói về ai vậy?)

Hiện nay, cách dùng about whom được xem là quá trịnh trọng nên cách dùng đầu tiên vẫn phổ biến hơn, đặc biệt là trong văn nói.

Mặc dù vậy các bạn sẽ vẫn thấy about whom được dùng trong các văn bản, tài liệu sử dụng trong những trường hợp trang trọng. Tuy nhiên, about who là hoàn toàn sai trong trường hợp này nhé!

Các bạn có thể gởi thư từ và câu hỏi thắc mắc của mình cho chúng tôi theo địa chỉ sau: ttn@tuoitre.com.vn.

Tuoitrenews